De private stichting laat toe een bepaald vermogen af te zonderen om een bepaald belangeloos doel te realiseren. Dergelijk doel kan bijvoorbeeld de verzorging van een familie zijn. Gelet op het feit dat deze rechtspersoon geen aandeelhouders heeft, kan het vermogen in de stichting blijven voor de volgende generaties en gespreid in de tijd gebruikt worden ten voordele van de familie. Hetzij door uitkeringen in geld, hetzij door bepaalde kosten en uitgaven te dragen, zoals bijvoorbeeld deze verbonden aan een buitenlandse studie of een zware operatie.
De private stichting kan worden opgericht bij leven, maar ook bij testament. De wet legt geen minimumvereisten op met betrekking tot het kapitaal van de private stichting. De private stichting kan worden opgericht met een beperkt, eerder symbolisch kapitaal, voldoende om haar oprichting en de eerste werkingskosten te financieren. Het vermogen kan op een later ogenblik worden overgedragen aan de private stichting, bijvoorbeeld door middel van een schenking (tarief van 5,5% in Vlaanderen) of via testament (successiebelasting van 8,5% in Vlaanderen).
Wat het bestuur betreft, is het zo dat de private stichting bestuurd wordt door minstens één bestuurder. Indien men toch kiest voor meerdere bestuurders, welke discretionair moeten kunnen functioneren, uiteraard steeds binnen het kader van het statutaire doel, is de keuze van de vertrouwenspersonen een heel belangrijke denkoefening waarvoor voldoende tijd moet worden gemaakt.
We zien in de praktijk zeer diverse toepassingsgevallen. Zo wordt de stichting bijvoorbeeld gebruikt voor de verzorging van een kind met een beperking en het beheer van zijn of haar vermogen, waarbij we ervoor zorgen dat bij overlijden het resterend vermogen automatisch en zonder bijkomende erfbelasting bij de familie terecht komt.
Graag controle en bezit houden tot aan het overlijden, maar toch enkele erfgenamen aanduiden, zonder dat die het vermogen binnen de drie weken opdoen? Wel, dat is eigenlijk vrij eenvoudig te realiseren, u richt een private stichting op die tot doel heeft om bijvoorbeeld neefjes en nichtjes te verzorgen, en via een legaat in het testament laat men het vermogen toekomen aan de stichting. Dit betekent vermogen bijhouden tot overlijden, erfbelasting van 8,5% én een structuur om de familie op langere termijn te verzorgen.